Naczelnik Biura Edukacji Publicznej Gdańskiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej doktor Karol Nawrocki zaapelował do władz miasta o nieoddawanie hołdu żołnierzom sowieckim.
W zaadresowanym do prezydenta Pawła Adamowicza oraz do przewodniczącego Rady Miasta Gdańska Bogdana Oleszka liście napisał:
W tym roku, podobnie jak w latach ubiegłych, planują Panowie złożyć kwiaty na Cmentarzu Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich, gdzie w latach 1947-1949 pochowano zebrane z całego Gdańska szczątki Sowietów, którzy w marcu 1945 r. zdobywali Gdańsk. Zgodnie z tradycją chrześcijańską należy uznać, iż ziemskie czyny żołnierzy 2. Frontu Białoruskiego zostaną ostatecznie osądzone przed obliczem Boga. Stąd samo trwanie cmentarza, sygnalizującego skomplikowane dzieje naszej ojczyzny, nie budzi wątpliwości.
Pojawiają się one jednak w momencie oddawania przez polskie władze miasta Gdańska hołdu - poprzez złożenie kwiatów, zarówno samej dacie 27 marca, jak i żołnierzom, którzy czynem zbrojnym przynieśli Polsce 45 lat komunistycznego zniewolenia.
W sposób wyraźny wątpliwego historycznie tła uroczystościom 27 (w tym roku obchodzonych 29) marca przydaje fakt wzniesienia na cmentarzu pomnika-mauzoleum, odsłoniętego 7 listopada 1947 r., czyli w dniu największego święta światowego komunizmu - rewolucji październikowej.
W 1945 r. Armia Czerwona nie wyzwoliła Gdańska, lecz go zdobyła. Podczas swojego pobytu w Gdańsku czerwonoarmiści przejawiali okrucieństwo w stosunku do wszystkich mieszkańców miasta, niezależnie od ich narodowości. Z podobną nienawiścią traktowali historyczną zabudowę naszego miasta.
Przykłady okrutnych zbrodni, grabieży, demontażu urządzeń i całych przedsiębiorstw, deportacji, zbiorowych gwałtów oraz umyślnych podpaleń dokonywanych przez żołnierzy sowieckich znaleźć można na kolejnych stronach załączonej notatki. Mam wielką nadzieję, że nie pozwolą one reprezentantowi gdańszczan oraz przewodniczącemu miejskiego samorządu myśleć o 27 marca i żołnierzach 2. Frontu Białoruskiego jako symbolach polskiej drogi do wolności.
W zakończeniu zaproponował władzom miasta, aby zamiast oddawać hołd sowieckim okupantom zorganizowały marcowe uroczystości upamiętniające ofiary Armii Czerwonej, NWKD i Urzędu Bezpieczeństwa, gwarantując pomoc IPN w organizacji takich obchodów.
Do listu dołączona została analiza pracownika Instytutu Krzysztofa Filipa dokumentująca zbrodnie i okrucieństwa Armii Czerwonej w Gdańsku.
Podoba mi się postawa dr. Karola Nawrockiego. Oby w jego ślady zechcieli pójść pracownicy innych Instytutu Pamięci Narodowej, zyskując zrozumienie wielu samorządów, których przedstawiciele nadal czczą „wyzwolenie” swoich miast przez Sowietów w latach 1944-45.
